Araştırmalar, Fitosomal Kurkumin takviyesinin Alkolsüz Yağlı Karaciğer Hastalığı (AYKH) yönetiminde potansiyel bir rol oynayabileceğini göstermektedir. Bu bulgular, karaciğer yağ içeriği ve metabolik parametreler üzerindeki olumlu etkileri ile klinik uygulamalar açısından kritik öneme sahiptir. Bu makalede, fitosomal kurkuminin AYKH üzerindeki etkileri, güncel bilimsel kanıtlar ve diyetetik uygulamalara yansımaları incelenecektir.
Fitosomal Kurkumin: Özellikleri ve Biyoyararlanımı
Kurkumin, Zerdeçal (Curcuma longa) bitkisinin ana aktif bileşenidir. Ancak, saf Kurkumin'in biyoyararlanımı düşüktür. Fitosomal Kurkumin, Kurkumin'in Fosfolipitlerle (genellikle Lesitin) birleştirilmesiyle elde edilen bir formülasyondur. Bu formülasyon, Kurkumin'in emilimini ve dolayısıyla biyoyararlanımını artırarak vücuttaki etkinliğini iyileştirmeyi amaçlamaktadır.
Alkolsüz Yağlı Karaciğer Hastalığı'nda (AYKH) Karaciğer Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Çok sayıda randomize kontrollü çalışma ve meta-analiz, Fitosomal Kurkumin takviyesinin AYKH hastalarında karaciğer yağ içeriği, karaciğer enzim düzeyleri (ALT, AST) ve antropometrik ölçümlerde (BMI, bel çevresi) plaseboya kıyasla önemli iyileşmeler sağladığını göstermektedir. Karaciğer steatozu ve fibrozisindeki iyileşmeler de özellikle daha yüksek dozlar ve daha uzun müdahale süreleri ile gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, bazı çalışmalar, özellikle kısa süreli veya düşük dozlu denemelerde karaciğer enzimleri ve steatoz üzerindeki etkinin mütevazı olabileceğini veya her zaman istatistiksel olarak anlamlı olmayabileceğini belirtmektedir.
Metabolik ve Enflamatuar Belirteçler Üzerindeki Etkileri
Fitosomal Kurkumin'in, AYKH'de metabolik sağlık için olumlu değişiklikler olan Adiponektin düzeylerini artırdığı, Leptin düzeylerini azalttığı ve Leptin/Adiponektin oranını iyileştirdiği ortaya konulmuştur. Ayrıca, MCP-1 ve CML gibi oksidatif stres ve inflamasyon belirteçlerini azalttığı ve HDL kolesterolü iyileştirebileceği bildirilmektedir. Bazı çalışmalar, açlık kan şekeri veya lipid profilleri üzerinde anlamlı bir etki olmadığını, birincil faydaların karaciğerle ilişkili ve antropometrik sonuçlar üzerinde olduğunu belirtmektedir.
Güvenlik ve Tolerabilite
Yapılan çalışmalarda incelenen doz ve sürelerde Kurkumin'in genel olarak güvenli ve iyi tolere edildiği bildirilmektedir. Ciddi advers olaylara dair önemli bir veri bulunmamaktadır.
Diyetetik Uygulamalar ve Gelecek Perspektifleri
Fitosomal Kurkumin takviyesi, AYKH hastalarında karaciğer yağında, enzim düzeylerinde ve metabolik belirteçlerde iyileşmelerle ilişkilendirilmektedir. En büyük faydaların daha yüksek dozlarda ve daha uzun sürelerde görüldüğü kanıtlar tarafından desteklenmektedir. Güvenli ve iyi tolere edilebilir bir bileşen olmasına rağmen, AYKH'nin rutin yönetimindeki rolünü doğrulamak için daha büyük ölçekli, uzun süreli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Diyetisyenler için, bu bulgular Fitosomal Kurkumin'in, yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak, bireyselleştirilmiş beslenme tedavisi planlarına potansiyel bir destekleyici olarak dahil edilebileceğini düşündürmektedir. Ancak, etkin dozlar ve tedavi süreleri hakkında daha fazla kesin bilgiye ulaşılması gerekmektedir.
Kaynaklar
Ebrahimzadeh A, Ebrahimzadeh A, Fooladshekan S, Mohseni S, Mohtashamian A, Babajafari S, Sohrabi Z. Therapeutic effects of curcumin supplementation on liver enzymes of nonalcoholic fatty liver disease patients: A systematic review and meta‐analysis of randomized clinical trials. Food Science & Nutrition. 2024;13. doi:10.1002/fsn3.4144
Hosseinian S, Mehrzad J, Mirhafez S, Saeedi J, Zhiani R, Sahebkar A. Evaluation of the effect of phytosomal curcuminoids on oxidative stress and inflammatory markers in NAFLD: A randomized double-blind placebo-controlled trial. Journal of Functional Foods. 2022. doi:10.1016/j.jff.2022.105202
Jalali M, Mahmoodi M, Mosallanezhad Z, Jalali R, Imanieh M, Moosavian S. The effects of curcumin supplementation on liver function, metabolic profile and body composition in patients with non-alcoholic fatty liver disease: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Complementary therapies in medicine. 2020;48:102283. doi:10.1016/j.ctim.2019.102283
Liu N, Li H. Influence of phytosomal curcumin on anthropometric indices for nonalcoholic fatty liver disease: A meta-analysis. Medicine. 2024;103. doi:10.1097/MD.0000000000040538
Malik A, Malik M. Effects of curcumin in patients with non-alcoholic fatty liver disease: A systematic review and meta-analysis. Canadian liver journal. 2024;7(2):299-315. doi:10.3138/canlivj-2023-0022
Mirhafez S, Azimi‐Nezhad M, Dehabeh M, Hariri M, Naderan R, Movahedi A, Abdalla M, Sathyapalan T, Sahebkar A. The Effect of Curcumin Phytosome on the Treatment of Patients with Non-alcoholic Fatty Liver Disease: A Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Trial. Advances in experimental medicine and biology. 2021;1308:25-35. doi:10.1007/978-3-030-64872-5_3
Mirhafez S, Farimani A, Dehhabe M, Bidkhori M, Hariri M, Ghouchani B, Abdollahi F. Effect of Phytosomal Curcumin on Circulating Levels of Adiponectin and Leptin in Patients with Non-Alcoholic Fatty Liver Disease: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Clinical Trial. Journal of gastrointestinal and liver diseases : JGLD. 2019;28:183-189. doi:10.15403/jgld-179
Mirhafez S, Rezai A, Dehabeh M, Gh N, Bidkhori M, Sahebkar A, Hariri M. Efficacy of phytosomal curcumin among patients with non-alcoholic fatty liver disease. International journal for vitamin and nutrition research. Internationale Zeitschrift fur Vitamin- und Ernahrungsforschung. Journal international de vitaminologie et de nutrition. 2019;1-9. doi:10.1024/0300-9831/a000629
Molani-Gol R, Dehghani A, Rafraf M. Effects of curcumin/turmeric supplementation on the liver enzymes, lipid profiles, glycemic index, and anthropometric indices in non‐alcoholic fatty liver patients: An umbrella meta‐analysis. Phytotherapy Research. 2023;38:539-555. doi:10.1002/ptr.8051
Panahi Y, Kianpour P, Mohtashami R, Jafari R, Simental‐Mendía L, Sahebkar A. Efficacy and Safety of Phytosomal Curcumin in Non-Alcoholic Fatty Liver Disease: A Randomized Controlled Trial. Drug Research. 2017;67:244-251. doi:10.1055/s-0043-100019
Rahmani S, Asgary S, Askari G, Keshvari M, Hatamipour M, Feizi A, Sahebkar A. Treatment of Non‐alcoholic Fatty Liver Disease with Curcumin: A Randomized Placebo‐controlled Trial. Phytotherapy Research. 2016;30:1540-1548. doi:10.1002/ptr.5659
Saadati S, Sadeghi A, Mansour A, Yari Z, Poustchi H, Hedayati M, Hatami B, Hekmatdoost A. Curcumin and inflammation in non-alcoholic fatty liver disease: a randomized, placebo controlled clinical trial. BMC Gastroenterology. 2019;19. doi:10.1186/s12876-019-1055-4
Safari Z, Bagherniya M, Khoram Z, Varzaneh A, Heidari Z, Sahebkar A, Askari G. The effect of curcumin on anthropometric indices, blood pressure, lipid profiles, fasting blood glucose, liver enzymes, fibrosis, and steatosis in non-alcoholic fatty livers. Frontiers in Nutrition. 2023;10. doi:10.3389/fnut.2023.1163950
Thendiono E. IDDF2021-ABS-0159 The effect of curcumin supplement among overweight/obese non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) patients. Clinical Hepatology. 2021. doi:10.1136/gutjnl-2021-iddf.98
Vajdi M, Hassanizadeh S, Hassanizadeh R, Bagherniya M. Curcumin supplementation effect on liver enzymes in patients with nonalcoholic fatty liver disease: a GRADE-assessed systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrition reviews. 2024. doi:10.1093/nutrit/nuad166
Wei Z, Liu N, Tantai X, Xing X, Xiao C, Chen L, Wang J. The effects of curcumin on the metabolic parameters of non-alcoholic fatty liver disease: a meta-analysis of randomized controlled trials. Hepatology International. 2018;13:302-313. doi:10.1007/s12072-018-9910-x